HAJNÓWKA ODNOWA – ZIELONA TRANSFORMACJA
Celem projektu jest pobudzenie rozwoju gospodarczego, podniesienie poziomu życia
mieszkańców miasta oraz poprawa dialogu samorządu miejskiego z mieszkańcami, w większym stopniu odpowiadając na ich potrzeby. Realizację ww. celu określają cztery kierunki rozwoju:
Nowy Ład Przestrzenny – Nowe Centrum Hajnówki,
Zrób biznes w Hajnówce – dywersyfikacja działalności gospodarczej w oparciu o zasoby i produkty lokalne,
Środowisko i klimat nie tylko w Puszczy Białowieskiej,
Integracja i tożsamość dla silnej społeczności.
Hajnówka odNowa - główne założenia
Projekt jest realizowany od lipca 2021 r., a jego koniec jest planowany na koniec kwietnia 2024 r.
Projekt pn. „Hajnówka OdNowa - Zielona Transformacja” jest realizowany w ramach umowy nr 25/2021/RL z dnia 21 grudnia 2021 r. i finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014 - 2021 (MF EOG).
Całkowita wartość projektu wynosi 15.316.008,63 zł.
działania i wydarzenia w 2022 r.
Spotkanie O NOWYM CENTRUM HAJNÓWKI, MIESZKALNICTWIE I TRANSPORCIE PUBLICZNYM
W dniach 20-21 kwietnia 2022 r. w Hajnówce gościli doradcy sektorowi ze Związku Miast Polskich, którzy w ramach projektu „Hajnówka OdNowa – Zielona Transformacja” wspierają miasto w realizacji przedsięwzięć dotyczących Nowego Centrum Hajnówki, mieszkalnictwa i transportu publicznego. W wizycie uczestniczyła również nasza stała doradczyni miasta Agnieszka Dawydzik.
Pierwszy dzień wizyty obejmował wizję lokalną oraz dyskusję i informację zwrotną doradców z wizji lokalnej z udziałem Burmistrza i przedstawicieli referatów Urzędu Miasta. W ocenie ekspertów wyzwaniem miasta jest jego wielkość, tj. rozległość i brak ścisłego centrum.
Drugi dzień spotkania to trzy warsztaty:
I warsztat: NOWE CENTRUM HAJNÓWKI
Spotkanie z udziałem Zastępcy Burmistrza i przedstawicieli branżowych referatów Urzędu Miasta. W trakcie spotkania omówiono przedsięwzięcia dotyczących Nowego Centrum Hajnówki, planowania i zagospodarowania przestrzennego, zabudowy i organizacji przestrzeni miejskiej.II warsztat: ROZWÓJ MIESZKALNICTWA
Spotkanie z udziałem lokalnego przedsiębiorcy – dewelopera, dyrektora Zakładu Gospodarki Komunalnej, Prezesa Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych oraz Zastępcy Burmistrza. Doradcy przedstawili aktualny stan potrzeb mieszkaniowych i wskazali na aktualne trendy w planowaniu tego typu miast oraz koszty przyszłego funkcjonowania miasta (społeczne, finansowe, środowiskowe, etc.) zależne od wybranego modelu zabudowy. Wspólnie dyskutowano i szukano wariantów rozwiązania problemów, barier oraz pomysłów na opracowanie programu mieszkaniowego dla miasta, który przyczyni się do rozwoju miasta.III warsztat: TRANSPORT PUBLICZNY
Spotkanie z udziałem Prezesa Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych oraz Zastępcy Burmistrza. W trakcie spotkania doradca sektorowy ZMP przedstawił politykę komunikacyjną dla miasta, w której m.in. zwrócił uwagę na: potrzebę wyprowadzenia transportu ciężarowego z centrum miasta, powiązania komunikacyjnego miasta z regionem (w tym współpraca z powiatem), konieczność przygotowania koncepcji generalnej transportu miasta, bardziej zrównoważonej mobilności (poprawa warunków komunikacji pieszej i rowerowej), aspekt ekologiczny – przejście na autobusy elektryczne, opracowanie polityki parkingowej, elektronizacja systemu informacyjnego komunikacji miejskiej, weryfikacja rozkładu transportu publicznego.
Forum Ambitnych Miast
Hajnówka oraz 13 innych miast z województwa podlaskiego wzięło udział w inauguracji Forum Ambitnych Miast. Pozostałe JST to: Augustów, Bielsk Podlaski, Grajewo, Kolno, Łapy, Łomża, Mońki, Sejny, Siemiatycze, Sokółka, Suwałki, Wysokie Mazowieckie oraz Zambrów. W roli doradczej do FAM należy także Białystok. Celem przedsięwzięcia jest wymiana dobrych praktyk i doświadczeń wśród miast tracących swoje funkcje społeczno-gospodarcze.
Spotkanie odbyło się w 4 lipca 2022 r. w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego, który jest partnerem przedsięwzięcia. FAM to inicjatywa Hajnówki, która odbywa się w ramach niezwykle ważnego dla miasta projektu „Hajnówka odnowa – Zielona Transformacja”.
AKADEMIA PRZYRODY W HAJNÓWCE - spotkanie koncepcyjne
W Hajnówce powstanie Akademia Przyrody, która ma przybliżać mieszkańcom i turystom wiedzę na temat Puszczy Białowieskiej. Będzie to atrakcja turystyczno-edukacyjna, miejsce zabaw, a przede wszystkim centrum edukacji przyrodniczej działające w ścisłej współpracy z licznymi organizacjami naukowymi z Regionu Puszczy Białowieskiej, szkołami średnimi, podstawowymi i przedszkolami.
Głównym celem Akademii Przyrody będzie zaspokojenie potrzeb edukacyjnych różnych grup wiekowych o Puszczy Białowieskiej i przyrodzie — w ciekawej, innowacyjnej formie. Ma być stałym miejscem wspierającym naukę przyrody czy biologii najmłodszych hajnowian. W założeniach będzie to również znaczący impuls do rozwoju gospodarczego Hajnówki. Miastem partnerskim jest miasto Alta w północnej Norwegii, które sąsiaduje ze światowym dziedzictwem UNESCO, tj. Centrum Sztuki Naskalnej Światowego Dziedzictwa – Muzeum Alta.
22 marca 2022 r. odbyło się pierwsze spotkanie dotyczące powstania Akademii Przyrody.
Udział w nim wzięli przedstawiciele Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, Związku Miast Polskich, partnerów projektowych, jednostek oświatowych i Urzędu Miasta oraz miasta partnerskiego z Norwegii – Alta.
Wizyta studyjna w Alcie
W trakcie wizyty w Norwegii przedstawiciele Hajnówki mieli okazję zobaczyć, jak funkcjonuje miejscowy urząd miasta, odwiedzili też m.in. kilka miejscowych szkół, muzeum, zobaczyli nowe centrum miasta czy ścieżkę turystyczną przebiegającą pomiędzy rysunkami naskalnymi.
Norwescy partnerzy projektu przedstawili swoje doświadczenia w zakresie planowania przestrzennego, edukacji, kultury czy turystyki.
Wizyta studyjna w Hajnówce
Przez trzy dni Miasto Hajnówka gościło przedstawicieli miast: Nisko, Jarosław, Stalowa Wola, Piła, Hrubieszów, Zabrze, Opoczno oraz Zawiercie oraz doradców z ZMP
Elementem programu było zwiedzanie miasta i wizyta m.in. w Soborze Św. Trójcy i Hajnówce Centralnej – Stacji Kultury. Goście mieli okazję poznać hajnowskie produkty lokalne. Zorganizowano także spotkania z przedsiębiorcami m.in. „Enklawą Białowieską”, OSM w Hajnówce, Browarem Markowym czy serowarnią „Sery z Puszczy Białowieskiej”. Przedstawiciele miast opowiadali, w jaki sposób rozwijają przedsiębiorczość u siebie.
Inwentaryzacja centrum Hajnówki
W przedsięwzięciu wzięło udział 23 studentów, którzy w Hajnówce odbyli praktyki. Rozpoczęli od pracy w terenie, a następnie opracowywali zebrane dane. Inwentaryzacja dotyczyła w sumie trzech obszarów miasta:
ul. Białowieska i Parkowa, aż do 3 Maja i okolic Białoruskiego Centrum Kultury,
okolica ul. Dworcowej, w sąsiedztwie Hajnówki Centralnej, pomiędzy torami,
ul. Wierobieja z otoczeniem, aż do siedziby przedszkola.
Dane z inwentaryzacji zostaną wykorzystane w konkursie architektonicznym na Nowe Centrum Miasta.
Rozstrzygnięcie konkursu Art Time
Konkurs ART TIME to jedno z przedsięwzięć w ramach projektu „Hajnówka OdNowa – Zielona Transformacja”, dofinansowanego z Programu Rozwój Lokalny. Przedmiotem konkursu było opracowanie koncepcji zagospodarowania terenu wokół Hajnówki Centralnej.
Zwycięzców wskazała kapituła konkursowa, odbyło się także głosowanie wśród mieszkańców Hajnówki. W głosowaniu, zarówno stacjonarnym, jak i online, wzięło w sumie udział ponad 1.600 mieszkańców. Opinia jury i głosujących była zbieżna. Najwięcej głosów zdobył projekt nr 5 autorstwa Karoliny Trzcińskiej, Klaudii Sztulc oraz Klaudii Szpakowskiej. W konkursie spłynęło 10 prac.
Spotkanie na temat Hajnowskiego Centrum Produktu Lokalnego
Spotkanie dotyczące Hajnowskiego Centrum Produktu Lokalnego odbyło się 19 lipca w Urzędzie Miasta Hajnówka. Wzięło w nim udział kilkunastu producentów, m.in. lokalnego piwa, marcinka, miodów, ziół czy pomidorów, a także przedstawiciele organizacji turystycznych oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego.
Zorganizowano je w celu ustalenia formy centrum i na jakie potrzeby producentów oraz odbiorców odpowiadać. Spotkanie poprowadził Michał Basiński z firmy Synergia, ekspert w dziedzinie tworzenia marek turystycznych miejsc.
AKADEMIA PRZYRODY I HAJNOWSKIE CENTRUM PRODUKTU LOKALNEGO
Na przełomie 2022 r. i 2023 r. zakończono etap analiz formalno-prawnych. Opracowywany został także model biznesowy. W 2023 r. powstanie wizualizacja, a do lipca zaplanowane jest opracowanie dokumentacji projektowej.
W marcu odbyło się spotkanie z udziałem wszystkich partnerów projektu, doradców i całego środowiska edukacyjnego. Jako lokalizację obiektu wskazano zajazd Bartnik przy ul. Parkowej, co m.in. zasugerowali partnerzy projektu z Norwegii - podkreślano dobrą lokalizację (sąsiedztwo parku i bliskość dworca kolejowego) i otoczenie samego obiektu. Podobna rekomendacja spłynęła od doradców, m.in. ze Związku Miast Polskich, a także od przedstawicieli środowiska edukacyjnego.
28 listopada odbyło się spotkanie konsultacyjne, na którym przedstawiono dotychczasowe ustalenia, a także wyzwania, przed którymi stoi Miasto Hajnówka w tym temacie.
Trwają prace nad ustaleniem formy prawnej obiektu Centrum Produktu Lokalnego. Zakłada się, że w czasie trwałości projektu będzie nim zarządzać Miasto, natomiast później zostanie przeprowadzony konkurs na operatora zewnętrznego, który będzie już mógł obiekt w pełni skomercjalizować.
HAJNÓWKA ODNOWA.
REWITALIZACJA SKWERU IM D. WASILEWSKIEGO - ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENI W CENTRUM MIASTA
Celem jest wzrost atrakcyjności turystycznej i mieszkaniowej Miasta poprzez zmianę funkcji obiektów i terenów zdegradowanych na promocyjne i integracyjne.
Wartość projektu to 999.598,48 zł przy dofinansowaniu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w kwocie 849.613,91 zł.
Projekt realizowany jest w ramach umowy nr UDA-RPPD.08.06.00-20-0527/20-00 z dnia 31 maja 2021 r. z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 w ramach osi priorytetowej VIII: Infrastruktura dla usług użyteczności publicznej, działania 8.6. Inwestycje na rzecz rozwoju lokalnego, priorytet inwestycyjny 9.4. Inwestycje dokonywane w kontekście strategii na rzecz rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność.
Przedmiotem projektu jest zagospodarowanie i urządzenie przestrzenne skweru im. D. Wasilewskiego w Mieście Hajnówka.
Realizacja projektu przyczyni się do podniesienia jakości życia mieszkańców poprzez rewitalizację społeczno – gospodarczą obszaru, polegającą na:
uporządkowaniu, zagospodarowaniu oraz nadaniu dodatkowych walorów funkcjonalnych przestrzeni publicznej,
przebudowie i adaptacji zdegradowanych terenów dla przywrócenia oraz nadania im nowych funkcji,
udostępnieniu rewitalizowanych terenów dla mieszkańców i turystów odwiedzających Hajnówkę,
zwiększeniu liczby adresatów oferty oraz finalnych użytkowników usług oferowanych na obiektach rewitalizowanych,
wygenerowaniu dodatkowego popytu na usługi związane z realizacją nowych funkcji obszaru,
poprawie wizerunku Miasta.
HAJNÓWKA ODNOWA.
REWITALIZACJA INFRASTRUKTURY DO PROMOCJI PRODUKTÓW LOKALNYCH
Celem jest wzrost atrakcyjności turystycznej i mieszkaniowej Miasta poprzez zmianę funkcji obiektów i terenów zdegradowanych na promocyjne i integracyjne.
Wartość projektu to 811.005,84 zł przy dofinansowaniu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w kwocie 687.891,26 zł.
Projekt realizowany jest w ramach umowy nr UDA-RPPD.08.06.00-20-0581/21-00 z dnia 17 listopada 2021 r. z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 w ramach osi priorytetowej VIII: Infrastruktura dla usług użyteczności publicznej, działania 8.6. Inwestycje na rzecz rozwoju lokalnego.
Przedmiotem projektu jest utworzenie i modernizacja pasażu pieszego wraz z małą infrastrukturą do promocji produktów lokalnych w mieście Hajnówka, która będzie polegała na:
przebudowie pasażu pieszego z dopuszczeniem możliwości dojazdu wewnętrznego do istniejącego budynku Muzeum i Ośrodka Kultury Białoruskiej oraz do istniejącego terenu targowiska,
przebudowie istniejących ciągów pieszych,
wyznaczeniu 3 miejsc postojowych dla niepełnosprawnych,
ustawieniu typowych straganów dwu i trzy stanowiskowych na cele promocyjno-wystawiennicze,
wymianie istniejących słupów oświetleniowych na stylowe parkowe,
instalacji inteligentnej ławeczki solarnej.
2,2 MLN NA OPRACOWANIA I DOKUMENTACJE
Na dokumentację POPT Hajnówka otrzymała 2.229.406,23 zł (85% ze środków Unii Europejskiej, w ramach Funduszu Spójności, oraz 15% z budżetu państwa). Posiadanie niektórych z dokumentów będzie obowiązkowe.
Wsparcie potencjału instytucjonalnego samorządu
Przygotowywana jest dokumentacja planistyczna, która będzie uzasadnieniem realizacji nowych projektów inwestycyjnych. Plany należy aktualizować po to, by poszczególnym obszarom miasta nadać funkcje zgodne z kierunkami przyjętej polityki rozwojowej. Zlecono wykonanie opracowania ekofizjograficznego, czyli dokumentu niezbędnego do dalszych działań planistycznych, w tym aktualizacji studium i przyszłych inwestycji w przestrzeni miejskiej.
Ochrona środowiska
Miasto przygotowuje się do opracowania strategii elektromobilności wraz z planem działań. Posiadanie dokumentu umożliwi miastu ubieganie się o dofinansowanie takich inwestycji jak zakup elektrycznych autobusów czy wypożyczalnia rowerów bądź hulajnóg. W trakcie realizacji jest już także przygotowanie Miejskiego planu adaptacji do zmian klimatu. Zlecono opracowanie dokumentacji projektowej na potrzeby instalacji OZE w Parku Wodnym.
Rozwój turystyki
Zlecono przygotowanie opracowania, którego celem będzie sprawdzenie, jak działa turystyka w mieście. Ma ono także zawierać strategię promocji turystycznej miasta i regionu Puszczy Białowieskiej.
Rozwój sportu
Zlecono opracowanie polityki rozwoju sportu w Hajnówce. W jej skład ma wejść ekspertyza dotycząca optymalnego modelu instytucjonalnego, modelu komercjalizacji usług sportowych wraz z analizą instrumentów i technik finansowania sportu w mieście.
Dostępność
Zaplanowano przeprowadzenie audytu 12 jednostek podległych UM pod kątem dostępności architektonicznej i cyfrowej.
Rozwój miasta – SMART CITY
Miasto przygotowuje się do wprowadzenia usprawnień cyfrowych, technologicznych czy partycypacyjnych.
Strategia inwestycyjna
Zlecono przygotowanie strategii w celu opracowania długofalowego planu pozyskiwania nowych inwestycji i inwestorów, tworzenia nowych miejsc pracy przy wykorzystaniu lokalnych potencjałów Hajnówki.
Mieszkalnictwo komunalne
Zamówiono ekspertyzę dotyczącą możliwości zwiększenia liczby mieszkań komunalnych w Hajnówce.
Utworzenie Zakładu Aktywizacji Zawodowej
Opracowano dokumentację projektową na potrzeby budowy obiektu. ZAZ to forma ekonomii społecznej, z powodzeniem funkcjonująca w innych miastach. Zaangażowani w nią są osoby zagrożone wykluczeniem społecznym np. niepełnosprawni.